Δευτέρα 23 Μαΐου 2011

Μετά το ευρώ


Η συζητούμενη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ίσως προσφέρει μια ακόμα αναπνοή στην χώρα, χωρίς όμως να λύνει τα βασικό πρόβλημα το οποίο είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Στο βαθμό που η Ελλάδα παραμένει στα σημερινά ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα ανταγωνιστικότητας, πολύ γρήγορα το χρέος θα εκτιναχθεί πάλι στα ύψη (αν  το επιτρέψουν οι αγορές φυσικά). Ούτε είναι ρεαλιστικό  να περιμένουμε να πέσουν οι  μισθοί άλλο  20% ή να απολυθούν 500.000 δημόσιοι υπάλληλοι. Καθώς λοιπόν πλησιάζουμε στο σημείο Μηδέν θα ήταν ίσως καλό να αρχίσουμε να συζητάμε πιο ρεαλιστικές λύσεις.

Η αναδιάρθρωση είναι ένα θετικό βήμα στον βαθμό όμως που θα συνδυασθεί με την άσκηση αυτόνομης νομισματικής πολιτικής που θα επέτρεπε την διολίσθηση/υποτίμηση. Δεν υπάρχει ούτε μια χώρα στον κόσμο όπου η αναδιάρθρωση δεν συνοδεύτηκε από κατάρρευση της συναλλαγματικής ισοτιμίας του εθνικού νομίσματος, κάτι που φυσικά βοήθησε την ανταγωνιστικότητα. Αυτό φυσικά σημαίνει έξοδο από την ευρωζώνη.

Από τα διάφορα σενάρια αποχώρησης το καλύτερο είναι αυτό που προβλέπει την υιοθέτηση των δυο νομισμάτων (του ευρώ και της δραχμής) που προτείνει ο χρηματοοικονομικός αναλυτής Mathew Lynn στο πρόσφατο βιβλίο του Bust!. Στις αρχές της δεκαετίας του 90 όταν συζητιόταν το ευρώ, οι Βρετανοί πρότειναν ένα τέτοιο πλάνο που προέβλεπε παράλληλα με το ευρώ και την ύπαρξη εθνικών νομισμάτων  αλλά κάπου το σχέδιο εξαφανίσθηκε. Σε αυτό το  σύστημα τόσο το ευρώ όσο και το εθνικό νόμισμα θα ήσαν τα επίσημα νομίσματα της Ελλάδας(και των άλλων χωρών που θα υιοθετούσαν το σχήμα).

Το ευρώ θα ήταν το νόμισμα που θα χρησιμοποιείτο στις διεθνείς οικονομικές συναλλαγές των επιχειρήσεων, σαν τουριστικό συνάλλαγμα και για τις χρηματοοικονομικές αγορές. Το ευρώ θα χρησιμοποιείτο δηλαδή κυρίως για να κλείνουν οι συμφωνίες μεταξύ των εξαγωγικών-εισαγωγικών επιχειρήσεων  ενώ οι χρηματοοικονομικές αγορές θα το χρησιμοποιούσαν για την τιμολόγηση των μετοχών και την έκδοση ομολόγων. Επίσης τα εισιτήρια για τα ταξίδια στο εξωτερικό θα πληρώνονταν σε ευρώ και το συνάλλαγμα που θα μετέφεραν οι ταξιδιώτες θα ήταν ευρώ.

Το σύστημα των δυο νομισμάτων θα είχε αρκετά πλεονεκτήματα. Πρώτον θα απέτρεπε την κατάσταση πανικού και την προδιάθεση των Ελλήνων να στείλουν τα χρήματα στο εξωτερικό που θα προκαλούσε μια απλή επιστροφή στην δραχμή. Η χώρα θα είχε το πλεονέκτημα της άσκησης  αυτόνομης νομισματικής πολιτικής κάτι που ασφαλώς θα συνέβαλλε στην θετική εξέλιξη του ισοζυγίου πληρωμών. Επίσης η συνύπαρξη του ευρώ (που θα υπαγόταν  στην ΕΚΤ) με το εθνικό νόμισμα θα απέτρεπε την Τράπεζα της Ελλάδος να ακολουθεί πληθωριστική πολιτική με την δραχμή: Αν το έκανε όλοι θα άλλαζαν τις δραχμές τους με ευρώ.

«Δεν υπάρχει αμφιβολία» γράφει ο Lynn  «ότι μια τέτοια λύση θα προκαλούσε αναστάτωση στις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές. Όμως από την στιγμή που τα νέα νομίσματα έβρισκαν την ισορροπία τους θα υπήρχε μια έκρηξη ευημερίας. Ο αποπληθωριστικός βραχνάς που επιβάλλει το ευρώ στην Ευρώπη θα είχε εξαφανισθεί. Οι Έλληνες, οι Ισπανοί και οι Ιρλανδοί θα άρχιζαν να ξαναχτίζουν τις οικονομίες τους με χαμηλότερες συναλλαγματικές ισοτιμίες. Οι Γερμανοί θα αύξαναν  τις εισαγωγές τους ενισχύοντας έτσι την οικονομική ανάπτυξη των άλλων χωρών. Μέσα σε ένα χρόνο και απελευθερωμένη από τα δεσμά του ενιαίου νομίσματος, ολόκληρη η Γηραιά Ήπειρος θα παρουσίαζε αυξημένους ρυθμούς ανάπτυξης».

Και ποιός ξέρει; Είναι πολύ πιθανόν ότι μετά από ίσως 10 χρόνια να είχαν εξαφανισθεί τα εθνικά  νομίσματα και την θέση τους να είχε πάρει το ευρώ. Όμως τότε η επικράτηση του ευρώ θα ήταν το αποτέλεσμα της  επιλογής των πολιτών  και θα αντανακλούσε μια πραγματική σύγκλιση των οικονομιών. Δεν θα ήταν ένα τεχνητό γραφειοκρατικό κατασκεύασμα, μια φαντασίωση απόρροια της μεγαλομανίας των πολιτικών που εξακολουθούν με κάθε σοβαρότητα να πιστεύουν ότι η τζίφρα τους σε μια κόλλα  χαρτί μπορεί να ακυρώσει την φυσική τάξη των πραγμάτων.
www.protagon.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου