«Οι καλές προθέσεις οδηγούν στην Κόλαση» γραφεί ο Ντοστογιέφσκι σε ένα από τα μυθιστορήματα του. Δεν υπάρχει λοιπόν καμιά αμφιβολία ότι η κυβέρνηση Σημίτη είχε τις καλύτερες προθέσεις όταν προωθούσε την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ. Όμως, όπως άλλωστε ισχύει με κάθε πολιτική παρέμβαση στην οικονομία, έτσι και η πολιτική παρέμβαση τους συναλλαγματικούς μηχανισμούς μέσω της δημιουργίας του ενιαίου νομίσματος, οδήγησε στην καταστροφή των λεπτών εξισορροπητικών μηχανισμών της αγοράς με αποτέλεσμα να σταλεί η Ελλάδα στην κόλαση της ανεργίας και στην εργασιακή εξαφάνιση μιας ολόκληρης γενιάς. Διότι μέσα στα πλαίσια της ΟΝΕ ο μόνος ρεαλιστικός τρόπος με τον οποίο μπορεί να αντιμετωπισθεί η φθίνουσα ανταγωνιστικότητα μιας χώρας όπως η Ελλάδα, είναι με την αύξηση της ανεργίας.
Στην πριν την ΟΝΕ εποχή όταν μια χώρα αντιμετώπιζε μια μείωση στην ζήτηση ορισμένων προϊόντων της, τότε η αξία του νομίσματος μειωνόταν αυτόματα. Αυτή η αυτόματη αντίδραση της αγοράς οδηγούσε σε...
αύξηση των άλλων εξαγωγών και την μείωση των εισαγωγών αμβλύνοντας με αυτό τον τρόπο την αύξηση της ανεργίας που προκαλούσε η αρχική μείωση των εξαγωγών. Όμως αυτές οι αυτοματοποιημένες σταθεροποιητικές αντιδράσεις δεν είναι πια δυνατές σε μια χώρα η οποία δεν έχει το δικό της νόμισμα.
Φυσικά υπάρχουν θεωρητικά και άλλοι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί η άνοδος της ανεργίας σε μια χώρα μέλος της ΟΝΕ Αν π.χ. οι τιμές και οι μισθοί ήσαν ελαστικοί τότε μια μείωση της ζήτησης θα οδηγούσε σε αυτόματη προσαρμογή προς τα κάτω μισθών/τιμών και έτσι θα αποφεύγετο η ανεργία. Μ’ αυτό τον τρόπο θα διατηρείτο το ίδιο επίπεδο απασχόλησης χωρίς την ανάγκη της μείωσης της ονομαστικής αξίας του νομίσματος. Όμως οι σκληρύνσεις που επικρατούν στην αγορά προϊόντων και εργασίας στην Ελλάδα καθιστούν αυτή την προοπτική ανέφικτη-ή τουλάχιστον κοινωνικά πολύ επώδυνη.
Ένας επίσης άλλος τρόπος θεωρητικά με τον οποίο θα μπορούσε να αντιμετωπισθεί η αύξηση της ανεργίας θα ήταν μέσω της κινητικότητας των εργαζομένων. Οι άνεργοι θα μπορούσαν να μετακινηθούν προς τις χώρες εκείνες της Ευρώπης στις οποίες υπήρχαν θέσεις εργασίας. Όμως στην Ευρώπη των διαφορετικών γλωσσών, προκαταλήψεων και τρόπων ζωής αυτή η διέξοδος είναι για τους περισσότερους καθαρά θεωρητική.
Όλα αυτά τα είχαν προβλέψει με τον πιο σαφή τρόπο οι κορυφαίοι αμερικανοί οικονομολόγοι ότι θα συνέβαιναν στην Ελλάδα. Σε συζήτηση που είχα με τον νομπελίστα καθηγητή James Hackman το 2000 ο τελευταίος μου δήλωνε ότι «η ένταξη της Ελλάδας στην ευρωζώνη δεν της προσφέρει κανένα ιδιαίτερο πλεονέκτημα αλλά αντίθετα την καθιστά όμηρο της νομισματικής πολιτικής της Γαλλίας η της Γερμανίας»,(Ελευθεροτυπία 7/11/2000)
Ανάλογη ήταν και η εκτίμηση του άλλου μεγάλου αμερικανού νομπελίστα οικονομολόγου Kenneth Arrow: ”Για μια αναπτυσσόμενη χώρα όπως η Ελλάδα” μου έλεγε «ένα καθεστώς μεταβαλλόμενων ισοτιμιών ίσως να ήταν προτιμητέο.Υπό την απαραίτητα προϋπόθεση όμως ότι αυτό θα συνοδευόταν από μια ισχυρή κυβέρνηση που θα ασκούσε αυστηρή δημοσιονομική πολιτική».(Ελευθεροτυπία 23/10/2000)
Το πλέον τραγικό ίσως ήταν ότι σε αντίθεση με τις προσδοκίες των θιασωτών της ένταξης στην ευρωζώνη η υιοθέτηση του νέου νομίσματος όχι μόνο δεν προώθησε τις μεταρρυθμίσεις αλλά αντίθετα τις εμπόδισε. Αντί να κάνει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που απαιτούντο η Ελλάδα αντιμετώπιζε το πρόβλημα παίρνοντας δανεικά με τις πλάτες των Γερμανών. Όπως μου έλεγε πρόσφατα ο Βρετανός αναλυτής Simon Tilford: ”Αν ορισμένες χώρες –όπως η Ελλάδα- είχαν καθυστερήσει την ένταξη τους στην ΟΝΕ η πίεση των αγορών θα τις είχε αναγκάσει να κάνουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Διότι αν δεν τις έκαναν θα αντιμετώπιζαν συναλλαγματική κρίση. Με την ένταξη τους κατάφεραν να αναβάλλουν τις μεταρρυθμίσεις». Και κατέληγε: «Το μεγάλο πρόβλημα με αυτές τις χώρες είναι ότι έθεσαν την πολιτική υπεράνω της οικονομίας. Για τις περισσότερες κυβερνήσεις αυτών των χωρών η ένταξη στην ΟΝΕ ήταν περισσότερο θέμα κύρους παρά οικονομικού ορθολογισμού»(Ελευθεροτυπία 22/03/2010). Με αποτέλεσμα σήμερα οι χώρες αυτές να έχουν πει αντίο τόσο στο κύρος όσο και στον οικονομικό ορθολογισμό.
Πηγή:Atithasos
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου